Wiebren en ik liepen door Jeruzalem 10 jaar geleden. Op pad naar de oude stad op vrijdagmiddag.. de tijd dat de sabbat begint. Dus kwamen we er achter dat de tram niet meer reed, en winkels dicht waren. De joodse burger ging naar (een) huis waar hij sabbat vierde en de geur van vers gebakken Challe (gevlochten wit sabbatsbrood) kwam hem tegemoet. De geur van de rustdag. Een geur die hem helpt de zorgen en drukte te parkeren, herinnert aan de Goedheid van God die de rustdag geeft. Ik hoop dat in de bizarre situatie nu in Israël mensen de rust en vrede van de sabbat kunnen ervaren te midden van verdriet en angst. Zoals ze hun rituelen door al die jaren verdrukking in stand hebben gehouden en de rituelen hen hielp staande te blijven als volk.
Toetjesdag
Het is vrijdagavond in ons huis. Eran sleept een krukje naar de koelkast en slingert de deur hard open… “Hebben we een toetje”? “Ik wil kijken”. De hele week wordt uitgekeken naar dit moment.
We steken een kaars aan en danken God voor het licht dat Hij geeft en dat Hij kwam als het Licht van de Wereld. We breken brood, drinken wijn, de kids bekers druivensap en we eten meestal iets speciaals. Het hoogtepunt is dan toch altijd wel dat extra bijzondere toetje.
Rituelen
De joodse cultuur kent veel rituelen. Sommigen kennen wij ook, zoals het breken van brood en drinken van wijn bij het avondmaal. Maar zoals Jezus het met Zijn leerlingen brak en dronk, zoals meer gebruikelijk in de joodse traditie, is deze gewoonte daar veel rijker en veel uitgebreider. Geurend, warm, zoet brood dat gebroken wordt terwijl God gezegend wordt om wie Hij is als grote koning, schepper van alles wat leeft, die dichtbij komt als Degene die het brood geeft. En bekers die overvloeien van wijn die samen gedronken worden, waarbij de Schepper geëerd wordt als Degene die de vrucht laat groeien.
Rituelen rond het huwelijk, de sabbat en de feesten maken de inhoud van die momenten zo tastbaar, zichtbaar en voelbaar. Ja, zelfs zo dichtbij dat je het kunt proeven en ruiken. We gebruiken alle zintuigen om het moment te beleven met ons hele zijn. Dit is voor kinderen geweldig, maar voor ons als volwassenen net zo goed.
De rijkdom van beleving in de tradities van Gods volk heeft me al geboeid sinds ik als tiener een tijd naar de Salvator (nu CLC) ging. Daar sprak af en toe een man die als messiaanse jood vertelde over verbanden in de bijbel en de joodse context ervan. Ik weet zijn naam niet meer, maar wat had ik zere vingers van het meeschrijven als hij had gesproken. Jezus was joods en leefde tussen de joden. Hij sprak tot de verbeelding van joden als hij verhalen vertelde. Het leren kennen van de cultuur en tradities van dit volk waaraan Jezus refereert, kleurt de verhalen in de bijbel verder voor me in.
Bedekking
Toen Wiebren en ik trouwden hebben we ook rituelen uit een joodse bruiloft gebruikt met hetzelfde doel: de inhoud van het trouwen een zichtbare/tastbare plek geven. De bedekking van God over ons huwelijk, gesymboliseerd door een gebedskleed (choepa) boven ons tijdens de ceremonie, het kapot gooien van een bord door onze moeders; Als teken dat ze ons als kind in de opvoeding los moeten laten. En het vertrappen van een glas als teken van de vreugde die nog niet perfect is en het 7x blazen op de sjofar als teken van iets belangrijks dat gebeurt. En ook; het drinken van de wijn als teken van een nieuw verbond… weer iets dat je kunt proeven en ruiken.
Als we geen rituelen hebben waardoor we kunnen proeven en ruiken, horen en voelen, wordt onze beleving van geloven beperkt tot ons hoofd.
Een plaats in het gezinsleven
Wij zoeken thuis als gezin hoe we in het voelen en proeven en beleven van symbolen de heerlijkheid van God dichterbij kunnen brengen. Dit kost best wat moeite vind ik als het je niet met de paplepel in is gegoten, maar hoe meer we het doen, hoe meer waardevolle rituelen in ons gezin ontstaan die een goede gewoonte worden.
“Als we geen rituelen hebben waarin we kunnen proeven en ruiken, horen en voelen, wordt onze beleving van geloven beperkt tot ons hoofd.”
Rust, de goedheid van God die ons rust geeft, die je kunt ruiken en proeven als het speciale sabbatsbrood. Deze rust wil ik graag nog meer leren kennen en neem ik graag mee de rest van de week in.
Een ritueel dat we nog niet hebben geprobeerd is het branden/ruiken aan de zoete geur van kruiden aan het einde van de sabbat om de geur mee te nemen de week in en eraan herinnerd te worden in de rust te blijven. Dit weekend gaat het in de kerk over ruiken. Een mooi moment om uit te proberen om samen de geur op te snuiven van de Goedheid van God :-).
Wat zijn symbolen die jou helpen voelen, proeven en ruiken dat God goed is?
Door Daisy Dijkstra.
Daisy is getrouwd met Wiebren, moeder van 3 kinderen. Ze geniet van mooie dingen maken met woorden, van mooie levenslessen, ontmoetingen met God en van kinderen. Ze is meestal druk met vanalles en nogwat maar geniet ook heel erg van een lekkere kop thee voor een houtvuurtje en schommelen in de hangmat als er een momentje rust is. Ze werkt sinds mei dit jaar voor stichting Leprazending.